حتی در این حد هم به کودکتان دروغ نگویید!

 

...عَنِ اَلْحَارِثِ اَلْأَعْوَرِ عَنْ عَلِیٍّ عَلَیْهِ السَّلاَمُ قَالَ:

«لَا یَصْلُحُ مِنَ الْکَذِبِ جِدٌّ وَ لَا هَزْلٌ وَ لَا أَنْ یَعِدَ أَحَدُکُمْ صَبِیَّهُ ثُمَّ لَا یَفِیَ لَهُ إِنَ‏ الْکَذِبَ‏ یَهْدِی‏ إِلَى‏ الْفُجُورِ وَ الْفُجُورَ یَهْدِی إِلَى النَّارِ.»

 الأمالی(للصدوق)، ص۴۱۹

 

از امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) نقل شده است:

«دروغ گفتن درست نیست؛ چه جدی باشد و چه شوخی و چه این‌که یکی از شما به کودکش وعده‌ای دهد و به آن وفا نکند.

دروغ، (انسان را) به فجور (انحراف زیاد و ناگهانی) هدایت می‌کند و فجور (او را) به آتش هدایت می‌نماید.»

 

به نفعته با چنین کسی رفاقت نکنی! خود دانی...

 

...عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع‏:

«لَا یَنْبَغِی لِلْمَرْءِ الْمُسْلِمِ أَنْ یُوَاخِیَ الْفَاجِرَ فَإِنَّهُ یُزَیِّنُ لَهُ فِعْلَهُ وَ یُحِبُّ أَنْ یَکُونَ مِثْلَهُ وَ لَا یُعِینُهُ عَلَى أَمْرِ دُنْیَاهُ وَ لَا أَمْرِ مَعَادِهِ وَ مَدْخَلُهُ إِلَیْهِ وَ مَخْرَجُهُ مِنْ عِنْدِهِ شَیْنٌ عَلَیْهِ.»

 الکافی، ج‏۲، ص۶۴۰

 

امام صادق از امیر مؤمنان (علیهماالسلام) نقل فرموده‌اند:

«برای یک مسلمان شایسته نیست با فاجر[*] دوست شود؛ چراکه:

- فاجر، کار (زشت) خودش را زیبا جلوه می‌دهد و دوست دارد او نیز مثل خودش باشد

- فاجر، نه در امر دنیا و نه در امر آخرت، او را یاری نمی‌رساند

- رفت و آمد با فاجر، موجب زشتی و بدنامی اوست.»

 

پاورقیــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[*] چنان‌چه پیش‌تر نیز بیان شد، واژه «گناه» در زبان عربی و ادبیات دینی، بیش از سی معادل دارد که هریک دارای معنایی ظریف است و در جای خود به‌کار می‌رود.

یکی از این واژگان، «فجور» است. «فجور» با «انفجار» هم‌ریشه هستند و گوهرمعنایی‌شان، «خروج انفجارگونه» است؛ خروجی که شدید، ناگهانی، همه‌جانبه، پخش‌شونده و نابودگر است.

پس می‌توان گفت: «فاجر» کسی است که حصار بندگی را به‌سختی دریده و با وصفی که ذکر شد، از آن خارج شده‌است. چنین خروجی است که موجب صدمه به اطرافیان نیز می‌شود.

 

پانوشتــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

اگر این دقت‌ها در ترجمه و فهم معارف دینی صرف نشود، این معارف، اشتباه فهمیده می‌شوند و در نتیجه، وارونه عمل خواهند شد.

این‌گونه می‌شود که دستگاه انسان‌ساز اسلام، درست کار نخواهدکرد و مسلمانان با مشکلاتی روبه‌رو خواهندشد.

در همین مورد، اگر خود را راحت کنیم و «فاجر» را «گناه‌کار» معنا کنیم، مسلمانان را از دوستی با هر گناه‌کاری منع کرده‌ایم. دراین‌صورت آن‌ها...

- یا به‌خاطر ملاحظات اجتماعی، به این دستور عمل نمی‌کنند که در نتیجه، دچار احساس گناه می‌شوند و کم‌کم قبح سرپیچی از دستورات دینی در ذهنشان می‌شکند،

- و یا با عمل به این دستورِ اشتباه، منزوی، تنها و کم‌اثر خواهند شد و کم‌کم انگ ناکارمدی بر دامن دستورات اسلام خواهدنشست.

 

آن‌چه ذکر شد، بخش کوچکی از دشواری‌های کار فقها برای کشف مراد شارع است. پیش‌تر نیز نکاتی در این رابطه ذکر شده‌بود:

- چرا امام صادق زراره را میان دیگر اصحاب خراب کرد؟!

- اختلاف‌افکنی میان شیعیان توسط امام باقر!!

- از دیگر ظرائف کار فقیه؛‌ ماجرای عدس و حمّص

 

آیا ازدواج موقت با زنان غیرعفیفه جایز است؟

 

...عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَیْلِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع عَنِ الْمَرْأَةِ الْحَسْنَاءِ الْفَاجِرَةِ هَلْ یَجُوزُ لِلرَّجُلِ أَنْ یَتَمَتَّعَ مِنْهَا یَوْماً أَوْ أَکْثَرَ.

فقَالَ: «إِذَا کَانَتْ مَشْهُورَةً بِالزِّنَا فَلَا یَتَمَتَّعْ مِنْهَا وَ لَا یَنْکِحْهَا.»

 الکافی، ج‏۵، ص۴۵۴

محمد بن فُضیل گوید: از امام کاظم (علیه‌السلام) درباره زن زیبای بدکاره سؤال کردم که آیا مرد می‌تواند برای یک روز یا بیشتر او را متعه کند؟

حضرت فرمودند: «اگر مشهور به زنا باشد، با او متعه نکند و ازدواج (دائم) هم ننماید.»

 

 

عنْ أَبِی مَرْیَمَ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع‏ أَنَّهُ سُئِلَ عَنِ الْمُتْعَةِ.

فقَالَ: «إِنَّ الْمُتْعَةَ الْیَوْمَ لَیْسَ کَمَا کَانَتْ قَبْلَ الْیَوْمِ إِنَّهُنَّ کُنَّ یَوْمَئِذٍ یُؤْمَنَّ وَ الْیَوْمَ لَا یُؤْمَنَّ فَاسْأَلُوا عَنْهُنَّ.»

 الکافی، ج‏۵، ص۴۵۳

ابو مریم انصاری گوید: از امام باقر (علیه‌السلام) درباره متعه (ازدواج موقت) سؤال شد.

حضرت فرمودند: «متعه (ازدواج موقت) در این روزگار، مانند روزگاران پیشین نیست. زنان در آن روزگار مورد اطمینان بودند، اما امروزه مورد اطمینان نیستند. پس در مورد آنان تحقیق کنید.»

 

 

...عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِی یَعْفُورٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الْمَرْأَةِ وَ لَا أَدْرِی مَا حَالُهَا أَ یَتَزَوَّجُهَا الرَّجُلُ مُتْعَةً.

قالَ: «یَتَعَرَّضُ لَهَا فَإِنْ أَجَابَتْهُ إِلَى الْفُجُورِ فَلَا یَفْعَلْ.»

 الکافی، ج‏۵، ص۴۵۴

عبدالله بن ابی‌یعفور گوید: از امام صادق (علیه‌السلام) درباره زنی که وضعیتش معلوم نیست، پرسیدم؛ که آیا یک مرد می‌تواند او را به متعه (ازدواج موقت) در آورد؟

حضرت فرمودند: «مرد به او پیشنهاد (عملی زشت) دهد، اگر آن زن پیشنهاد عمل زشت را پذیرفت، او را متعه نکند.»

 

پانوشتـــــــــــــــــــــــــــ

از کنار هم قرار دادن احادیث مربوطه، چنین بر می‌آید که این دستورات برای مؤمن است که باید با مؤمن ازدواج کند و الا هرکس با مثل خود ازدواج می‌کند؛ چنان‌چه خداوند می‌فرماید:

«مرد زناکار جز زن زناکار یا زن مشرک را به همسرى نمی‌گیرد و زن زناکار را جز مرد زناکار یا مرد مشرک به همسرى نمی‌گیرد و این کار بر مؤمنان حرام گشته‌است.»؛ سوره نور، آیه۳