در یادداشت قبلی ذکر شد که برای بهره‌مندی از شفاعت اهل‌بیت (علیهمالسلام) باید تمام سرمایه‌هایمان را با آنان شریک شویم، با آن‌ها یکی شویم.
برای پاسخ به این سؤال که «چه‌طور می‌توان مانند "سلمان" با اهل‌بیت (علیهمالسلام) یکی شد؟»، بهتر است به‌سراغ خودشان برویم و رمز این اتحاد را از خودشان بپرسیم...
قَالَ الْإِمَامُ الشَّهِیدُ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ:
«مَنْ أَحَبَّنَا کَانَ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ.»
«هر که ما را دوست بدارد، از ما اهل بیت است.»
راوی با شنیدن این حدیث تعجب می‌کند و می‌پرسد:
«مِنْکُمْ أَهْلَ الْبَیْتِ؟!»
«از شما اهل‌بیت میشود؟!»
امام در پاسخ سه مرتبه میفرماید:
«مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ»
« [بله،] از ما اهل بیت خواهد بود.»
و بعد برای رفع تعجب راوی میفرماید:
«أَ مَا سَمِعْتَ قَوْلَ الْعَبْدِ الصَّالِحِ: "فَمَنْ تَبِعَنِی فَإِنَّهُ مِنِّی"؟»
«مگر نشنیدی کلام عبد صالح(امام قبلی) را که فرمود: "هر که از من تبعیت کند، از من است."؟»[۱]
امام در این‌جا به هم‌عرض بودن «محبت» و «تبعیت» اشاره میفرماید.
کسی که محبت تام داشته باشد، بالتَّبَع تبعیت تام خواهد داشت.
کسی که تبعیت تام کند، از اهل بیت(علیهمالسلام) خواهد بود.
در این‌صورت اهل‌بیت (علیهمالسلام) او را شفاعت خواهند کرد.
به این روایت نیز دقت کنید:
الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ (ع) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): «الْزَمُوا مَوَدَّتَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ فَإِنَّهُ مَنْ لَقِیَ اللَّهَ وَ هُوَ یُحِبُّنَا دَخَلَ الْجَنَّةَ بِشَفَاعَتِنَا وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لَا یَنْتَفِعُ عَبْدٌ بِعَمَلِهِ إِلَّا بِمَعْرِفَتِنَا»
«خود را نسبت به دوستی و مودت ما اهل بیت ملزم کنید، که همانا کسی که خدا را ملاقات کند، در حالیکه ما را دوست میدارد، بهواسطه شفاعت ما داخل در بهشت میشود. و قسم به کسی که جانم در دست اوست، هیچ بندهای بهواسطه عمل خود سودی نمیبرد، مگر با معرفت ما»[۲]
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) علاوه بر این‌که شفاعت را پاداش محبین اهل‌بیت (علیهمالسلام) بیان میفرماید، در آخر حدیث به نکته مهمی اشاره میفرماید؛ «معرفت و شناخت اهل‌بیت (علیهمالسلام)».
در حقیقت این معرفت و شناخت است که محبت و دوستی را به‌دنبال خواهد داشت.
ما بر اساس شناخت‌هایمان محبوب‌هایمان را انتخاب می‌کنیم.
او را که از بقیه زیباتر، قوی‌تر، داناتر، آگاه‌تر، مهربان‌تر و در یک کلام «بهتر» باشد، ناخودآگاه به‌عنوان عشق برتر خود برمی‌گزینیم[۳] و حتی دیگر محبوب‌هایمان را فدای آن می‌کنیم.[۴]
کسی که نسبت به اهل‌بیت (علیهمالسلام) معرفت پیدا کند، قطعاً نسبت به آن‌ها محبت پیدا می‌کند، محبتی که موجب یکی شدن (از اهل‌بیت شدن) میشود، محبتی که قطعاً با تبعیت همراه خواهد بود، و این اتحاد با اهل‌بیت (علیهمالسلام) و تبعیت از آنان است که زمینه شفاعت و نجات ما خواهد بود.
به‌طور خلاصه، چنین فرآیندی طی میشود:
معرفت >> محبت >> تبعیت >> یکی شدن >> شفاعت
[۱] نزهةالناظروتنبیه‌الخاطر، ص۸۵.
[۲] الأمالی(للمفید)، ص۱۳.
[۳] «إِنَّهُ لِحُبِّ الْخَیْرِ لَشَدِیدٌ»: «همانا انسان آن‌چه که "بهتر" است را شدیداً دوست میدارد.» [عادیات:۸].
[۴] لذا باید در شناخت‌هایمان و در ارزیابی‌هایمان دقت وافر به‌خرج دهیم، تا دچار رهزن‌ها نشویم.
