ماه محرم از منظر امام رضا

 

...عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ أَبِی مَحْمُودٍ قَالَ: قَالَ اَلرِّضَا عَلَیْهِ السَّلاَمُ: «إِنَّ اَلْمُحَرَّمَ شَهْرٌ کَانَ أَهْلُ اَلْجَاهِلِیَّةِ یُحَرِّمُونَ فِیهِ اَلْقِتَالَ فَاسْتُحِلَّتْ فِیهِ دِمَاؤُنَا وَ هُتِکَ فِیهِ حُرْمَتُنَا وَ سُبِیَ فِیهِ ذَرَارِیُّنَا وَ نِسَاؤُنَا وَ أُضْرِمَتِ اَلنِّیرَانُ فِی مَضَارِبِنَا وَ اُنْتُهِبَ مَا فِیهَا مِنْ ثَقَلِنَا وَ لَمْ تُرْعَ لِرَسُولِ اَللَّهِ حُرْمَةٌ فِی أَمْرِنَا إِنَّ یَوْمَ اَلْحُسَیْنِ أَقْرَحَ جُفُونَنَا وَ أَسْبَلَ دُمُوعَنَا وَ أَذَلَّ عَزِیزَنَا بِأَرْضِ کَرْبٍ وَ بَلاَءٍ وَ أَوْرَثَتْنَا [یَا أَرْضَ کَرْبٍ وَ بَلاَءٍ أَوْرَثْتِنَا] اَلْکَرْبَ [وَ] اَلْبَلاَءَ إِلَى یَوْمِ اَلاِنْقِضَاءِ فَعَلَى مِثْلِ اَلْحُسَیْنِ فَلْیَبْکِ اَلْبَاکُونَ فَإِنَّ اَلْبُکَاءَ یَحُطُّ اَلذُّنُوبَ اَلْعِظَامَ.» ثُمَّ قَالَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ: «کَانَ أَبِی عَلَیْهِ السَّلاَمُ إِذَا دَخَلَ شَهْرُ اَلْمُحَرَّمِ لاَ یُرَى ضَاحِکاً وَ کَانَتِ اَلْکِئَابَةُ تَغْلِبُ عَلَیْهِ حَتَّى یَمْضِیَ مِنْهُ عَشَرَةُ أَیَّامٍ فَإِذَا کَانَ یَوْمُ اَلْعَاشِرِ کَانَ ذَلِکَ اَلْیَوْمُ یَوْمَ مُصِیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکَائِهِ وَ یَقُولُ: «هُوَ اَلْیَوْمُ اَلَّذِی قُتِلَ فِیهِ اَلْحُسَیْنُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ.»»

 الأمالی (للصدوق)، ج۱، ص۱۲۸

 

از امام رضا (علیه‌السلام) نقل شده است:

«به‌راستی که محرّم ماهی است که اهل جاهلیت جنگ در آن را حرام می‌دانستند، اما در این ماه [ریختنِ] خون ما (اهل‌بیت) را حلال شمرده شد، حرمت ما هتک شد، فرزندان و زنانمان اسیر شدند، در خیمه‌هایمان آتش افروخته شد، اموالمان که در آن‌ها بود غارت شد و [لااقل] به‌خاطر رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) حرمتمان اصلاً رعایت نشد.

به‌راستی که روز [شهادتِ] امام حسین (علیه‌السلام) ریشه‌هایمان را زخمی کرد، اشک‌هایمان را جاری کرد، عزیزمان را در سرزمین کرب‌وبلاء خوار کرد و این زمین تا روز قیامت برای ما کرب (اندوه) و بلاء به ارث گذاشت.

پس گریه‌کنندگان باید برای کسی مثل امام حسین (علیه‌السلام) گریه کنند؛ چراکه این گریه، گناهان بزرگ را [مثل برگ پاییزی] فرو می‌ریزد.»

امام رضا (علیه‌السلام) سپس فرمودند:

«پدرم (امام کاظم علیه‌السلام)، وقتی ماه محرم فرا می‌رسید، کسی ایشان را خندان نمی‌دید و تا روز دهم، اندوه بر ایشان غالب می‌شد.

وقتی روز دهم فرا می‌رسید، این روز، روز مصیبت و غم و گریه‌ی ایشان بود و می‌فرمود: «این، روزی است که حسین (علیه‌السلام) در آن کشته شده است.»»