از چه زمانی و چرا سبک زندگی جغدها تغییر کرد؟
...عَنِ اَلْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ صَاعِدٍ اَلْبَرْبَرِیِّ قَیِّماً لِقَبْرِ اَلرِّضَا عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: حَدَّثَنِی أَبِی قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى اَلرِّضَا عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ فَقَالَ لِی: «تَرَى هَذِهِ اَلْبُومَ؟ مَا یَقُولُ اَلنَّاسُ؟» قَالَ: قُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاکَ جِئْنَا نَسْأَلُکَ فَقَالَ: «هَذِهِ اَلْبُومَةُ کَانَتْ عَلَى عَهْدِ جَدِّی رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ تَأْوِی اَلْمَنَازِلَ وَ اَلْقُصُورَ وَ اَلدُّورَ وَ کَانَتْ إِذَا أَکَلَ اَلنَّاسُ اَلطَّعَامَ تَطِیرُ وَ تَقَعُ أَمَامَهُمْ فَیُرْمَى إِلَیْهَا بِالطَّعَامِ وَ تُسْقَى وَ تَرْجِعُ إِلَى مَکَانِهَا فَلَمَّا قُتِلَ اَلْحُسَیْنُ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ خَرَجَتْ مِنَ اَلْعُمْرَانِ إِلَى اَلْخَرَابِ وَ اَلْجِبَالِ وَ اَلْبَرَارِی وَ قَالَتْ بِئْسَ اَلْأُمَّةُ أَنْتُمْ قَتَلْتُمْ اِبْنَ بِنْتِ نَبِیِّکُمْ وَ لاَ آمَنُکُمْ عَلَى نَفْسِی.»
کامل‌الزیارات، ج۱، ص۹۹
از حسین بن علی که متصدی مزار امام رضا (علیه‌السلام) بوده است، نقل شده است: پدرم برایم نقل کرد:
نزد امام رضا (علیه‌السلام) رفتم. ایشان به من فرمودند:
«این جغد را می‌بینی؟ مردم (درباره‌اش) چه می‌گویند؟»
عرض کردم:
فدایتان شوم، آمده‌ایم که از شما بپرسیم؟
حضرت فرمودند:
«این جغد در زمان جدم رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، در منزل‌گاه‌ها و کاخ‌ها و خانه‌ها سُکنا می‌گزید و هروقت مردم غذا می‌خوردند، می‌پرید و در مقابلشان می‌نشست. پس برایش غذا انداخته می‌شد و به او آب داده می‌شد و (آن‌گاه) به جای خودش بازمی‌گشت.
اما وقتی امام حسین (علیه‌السلام) به شهادت رسید، از ساختمان‌های آباد به خرابه‌ها و کوه‌ها و بیابان‌ها رفت و گفت: چه بد امتی هستید شما؛ پسر دختر پیامبرتان را کشتید و من نسبت به خودم، از جانب شما، در امان نیستم.»
...عَنِ اَلْحُسَیْنِ بْنِ أَبِی غُنْدَرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ فِی اَلْبُومَةِ قَالَ: «هَلْ أَحَدٌ مِنْکُمْ رَآهَا بِالنَّهَارِ؟» قِیلَ لَهُ: لاَ تَکَادُ تَظْهَرُ بِالنَّهَارِ وَ لاَ تَظْهَرُ إِلاَّ لَیْلاً. قَالَ: «أَمَا إِنَّهَا لَمْ تَزَلْ تَأْوِی اَلْعُمْرَانَ أَبَداً فَلَمَّا أَنْ قُتِلَ اَلْحُسَیْنُ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ آلَتْ عَلَى نَفْسِهَا أَنْ لاَ تَأْوِیَ اَلْعُمْرَانَ أَبَداً وَ لاَ تَأْوِیَ إِلاَّ اَلْخَرَابَ فَلاَ تَزَالُ نَهَارَهَا صَائِمَةً حَزِینَةً حَتَّى یَجُنَّهَا اَللَّیْلُ فَإِذَا جَنَّهَا اَللَّیْلُ فَلاَ تَزَالُ تَرِنُّ [تَرِثُ] عَلَى اَلْحُسَیْنِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ حَتَّى تُصْبِحَ.»
کامل‌الزیارات، ج۱، ص۹۸
از حسین بن ابی‌غُندَر از امام صادق (علیه‌السلام) نقل شده است که درباره جغد فرمودند:
«آیا هیچ‌یک از شما جغد را در روز دیده است؟»
به ایشان عرض شد:
در روز ظاهر نمی‌شود و فقط شب‌ها ظاهر می‌گردد.
حضرت فرمودند:
«بدانید! به‌راستی که جغد هرگز در ساختمان‌های آباد ساکن نمی‌شود؛ چراکه وقتی امام حسین (علیه‌السلام) به شهادت رسید، بر خود تکلیف کرد که در ساختمان‌های آباد ساکن نشود و فقط در خرابه‌ها سُکنا گزیند.
پس در روز همواره روزه‌دار و اندوهگین است تا زمانی که تاریکیِ شب او را فراگیرد. وقتی تاریک شد، بر (مصائبِ) امام حسین (علیه‌السلام) ناله سر می‌دهد تا صبح شود.»
