قالَ النَّبِیُّ ص:
«مَنْ کَانَ عِنْدَهُ صَبِیٌ فَلْیَتَصَابَ لَهُ.»
منلایحضرهالفقیه، ج۳، ص۴۸۴
رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) فرمودند:
«هرکس کودکی نزدش بود، با او کودکانه رفتار کند.»
قالَ النَّبِیُّ ص:
«مَنْ کَانَ عِنْدَهُ صَبِیٌ فَلْیَتَصَابَ لَهُ.»
منلایحضرهالفقیه، ج۳، ص۴۸۴
رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) فرمودند:
«هرکس کودکی نزدش بود، با او کودکانه رفتار کند.»
پیشتر در مورد علت تأکید اهلبیت (علیهمالسلام) بر خواندن نمازهای نافله، حدیثی ارائه شد.
جالب است بدانید علت تأکید بر انجام غسل جمعه نیز شبیه علت خواندن نمازهای نافله است...
...عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ خَالِدٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ الْأَوَّلَ ع: کَیْفَ صَارَ غُسْلُ یَوْمِ الْجُمُعَةِ وَاجِباً؟ فَقَالَ: «إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى أَتَمَّ صَلَاةَ الْفَرِیضَةِ بِصَلَاةِ النَّافِلَةِ وَ أَتَمَّ صِیَامَ الْفَرِیضَةِ بِصِیَامِ النَّافِلَةِ وَ أَتَمَّ وُضُوءَ الْفَرِیضَةِ بِغُسْلِ یَوْمِ الْجُمُعَةِ مَا کَانَ فِی ذَلِکَ مِنْ سَهْوٍ أَوْ تَقْصِیرٍ أَوْ نِسْیَانٍ أَوْ نُقْصَانٍ.»
الکافی، ج۳، ص۴۲
حسینبنخالد گوید:
از امام کاظم (علیهالسلام) پرسیدم:
چهطور غسل روز جمعه، واجب[1] شدهاست؟
حضرت فرمودند:
«بهراستی که خداوند (تبارکوتعالی) نماز فریضه[2] را با نماز نافله[3] کامل کردهاست،
روزهی فریضه[4] را با روزهی نافله[5] کامل کردهاست،
و وضوی فریضه[6] را با غسل روز جمعه کامل کردهاست؛
از اشتباهات، کوتاهیها، فراموشیها یا نواقصی که در آن رخ میدهد.»[7]
پاورقیــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[1] باید توجه داشت که «وجوب» در روایات، لزوماً به معنای «وجوب» در اصطلاح کتب فقهی نیست، بلکه به معنای لزوم و ثبوت است و نشاندهندهی تأکید شدید شارع بر فعلی است که «واجب» شمرده شده و در اینجا بهمعنای شدت استحباب غسل جمعه است.
[2] نماز فریضه: نمازهای واجب.
[3] نماز نافله: ۳۴رکعت نماز مستحبی که تأکید شده در کنار نمازهای یومیه خوانده شود؛ ۲رکعت پیش از نماز صبح، ۸رکعت پیش از نماز ظهر، ۸رکعت پیش از نماز عصر، ۴رکعت بعد از نماز مغرب، ۲رکعت نشسته بعد از نماز عشاء و ۱۱رکعت نماز شب از نیمهشب تا اذان صبح.
[4] روزهی فریضه: روزههای واجب ماه مبارک رمضان.
[5] روزهی نافله: روزههای مستحبی که در اوقات مختلف توصیه شدهاند؛ مثل روزه ماههای رجب و شعبان یا ۳روز روزه در هر ماه قمری (اولین و آخرین پنجشنبه ماه و چهارشنبه میانیِ آن).
[6] وضوی فریضه: وضوی که برای خواندن نمازهای فریضه (واجب) گرفته میشوند.
[7] بههرحال اعمال واجبی که انسان انجام میدهد، خالی از نقص نیست و راهکار اهلبیت برای کامل کردنِ این اعمال و اطمینان از انجام دستورات الهی، انجام اعمال مستحبیِ اشارهشده است.
...عَنْ سَمَاعَةَ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الضَّحِکِ هَلْ یَقْطَعُ الصَّلَاةَ. قَالَ: «أَمَّا التَّبَسُّمُ فَلَا یَقْطَعُ الصَّلَاةَ وَ أَمَّا الْقَهْقَهَةُ فَهِیَ تَقْطَعُ الصَّلَاةَ.»
الکافی، ج۳، ص۳۶۴
سماعةبنمهران گوید:
از امام صادق (علیهالسلام) درباره خنده سؤال کردم؛ که آیا نماز را قطع (باطل) میکند؟
حضرت فرمودند:
«تبسم (لبخند) نماز را قطع نمیکند،
اما قهقهه (خنده با صدای بلند) نماز را قطع میکند.»
...عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ:
«إِنَّ الْعَبْدَ لَیُرْفَعُ لَهُ مِنْ صَلَاتِهِ نِصْفُهَا أَوْ ثُلُثُهَا أَوْ رُبُعُهَا أَوْ خُمُسُهَا فَمَا یُرْفَعُ لَهُ إِلَّا مَا أَقْبَلَ عَلَیْهِ بِقَلْبِهِ وَ إِنَّمَا أَمَرْنَا بِالنَّافِلَةِ لِیَتِمَّ لَهُمْ بِهَا مَا نَقَصُوا مِنَ الْفَرِیضَةِ.»
الکافی، ج۳، ص۳۶۳
محمدبنمسلم از امام باقر (علیهالسلام) نقل کردهاست:
«بهراستیکه بنده، نصف نمازش یا یکسوم آن یا یکچهارم آن یا یکپنجم آن بالا میرود (پذیرفته میشود).
پس بهجز مقداری که در آن حضور قلب داشتهاست، بالا نمیرود.
اینکه ما (اهلبیت) امر به (خواندن نمازهای) نافله کردهایم، تنها برای این است که با نافله، مقداری از نمازهای واجبشان که ناقص انجام دادهاند، کامل شود.»
...عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَهْزِیَارَ قَالَ: کَتَبْتُ إِلَى أَبِی جَعْفَرٍ ع وَ شَکَوْتُ إِلَیْهِ کَثْرَةَ الزَّلَازِلِ فِی الْأَهْوَازِ تَرَى لَنَا التَّحَوُّلَ عَنْهَا. فَکَتَبَ: «لَا تَتَحَوَّلُوا عَنْهَا وَ صُومُوا الْأَرْبِعَاءَ وَ الْخَمِیسَ وَ الْجُمُعَةَ وَ اغْتَسِلُوا وَ طَهِّرُوا ثِیَابَکُمْ وَ ابْرُزُوا یَوْمَ الْجُمُعَةِ وَ ادْعُوا اللَّهَ فَإِنَّهُ یَرْفَعُ عَنْکُمْ.» قَالَ: فَفَعَلْنَا فَسَکَنَتِ الزَّلَازِلُ. قَالَ: «وَ مَنْ کَانَ مِنْکُمْ مُذْنِبٌ فَیَتُوبُ إِلَى اللَّهِ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَى.» وَ دَعَا لَهُمْ بِخَیْرٍ.
عللالشرائع، ج۲، ص۵۵۵
از علیبنمهزیار نقل شدهاست:
به امام جواد (علیهالسلام) نامه نوشتم و از فراوانیِ زمینلرزهها در اهواز به ایشان شکایت کردم و عرض کردم:
نظرتان چیست که از این شهر جابهجا شویم؟
حضرت (در پاسخ) نوشتند:
«از این شهر جابهجا نشوید. چهارشنبه، پنجشنبه و جمعه را روزه بگیرید. در روز جمعه، غسل کنید، لباسهایتان را پاکیزه سازید، (از خانههایتان) خارج شوید و خداوند را بخوانید؛ که او (این مشکل را) از شما برطرف مینماید.»
علیبنمهزیار گوید:
ما این کار را کردیم و زمینلرزهها بازایستادند.
حضرت (همچنین) فرمودند:
«و هریک از شما که گناهکار است، به سوی خداوند (سبحانهوتعالی) توبه نماید.»
سپس حضرت برای آنان (اهالی اهواز) دعای خیر کردند.
...عَنْ عَمْرِو بْنِ سَعِیدٍ الثَّقَفِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: قَالَ:
«إِنْ أُصِبْتَ بِمُصِیبَةٍ فِی نَفْسِکَ أَوْ فِی مَالِکَ أَوْ فِی وُلْدِکَ فَاذْکُرْ مُصَابَکَ بِرَسُولِ اللَّهِ ص فَإِنَّ الْخَلَائِقَ لَمْ یُصَابُوا بِمِثْلِهِ قَطُّ.»
الکافی، ج۳، ص۲۲۰
از امام باقر (علیهالسلام) نقل شده است که فرمودهاند:
«اگر در جان، مال یا فرزندانت، دچار مصیبتی شدی، مصیبتی که بهخاطر (فقدانِ) رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) دچارش شدهای را بهیاد آور؛ چراکه خلائق، هرگز به چنین مصیبتی دچار نشدهاند.»
و قَالَ الإمَامُ الحَسَنُ العَسْکَرِیُ ع:
«لَا یَشْغَلْکَ رِزْقٌ مَضْمُونٌ عَنْ عَمَلٍ مَفْرُوضٍ.»
تحفالعقول، ص۴۸۹
از امام حسن عسکری (علیهالسلام) نقل شدهاست که فرمودند:
«مبادا روزیای که ضمانت شده، تو را از عملی که واجب شده غافل کند!»
...عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قُلْتُ لَهُ: أَدْنَى مَا یُجْزِئُ الْمَرِیضَ مِنَ التَّسْبِیحِ فِی الرُّکُوعِ وَ السُّجُودِ؟ قَالَ: «تَسْبِیحَةٌ وَاحِدَةٌ.»
الکافی، ج۳، ص۳۲۹
معاویه بن عمار گوید:
به امام صادق (علیهالسلام) عرض کردم:
کمترین مقداری که برای (ذکرِ) تسبیحِ رکوع و سجدهی مریض کفایت میکند، چیست؟
حضرت فرمودند:
«یک تسبیح (سبحان الله)»
...عَنْ أَبِی بَکْرٍ الْحَضْرَمِیِّ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع: «تَدْرِی أَیُّ شَیْءٍ حَدُّ الرُّکُوعِ وَ السُّجُودِ؟» قُلْتُ: لَا. قَالَ: «تُسَبِّحُ فِی الرُّکُوعِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ سُبْحَانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ وَ فِی السُّجُودِ سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَى وَ بِحَمْدِهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ فَمَنْ نَقَصَ وَاحِدَةً نَقَصَ ثُلُثَ صَلَاتِهِ وَ مَنْ نَقَصَ ثِنْتَیْنِ نَقَصَ ثُلُثَیْ صَلَاتِهِ وَ مَنْ لَمْ یُسَبِّحْ فَلَا صَلَاةَ لَهُ.»
الکافی، ج۳، ص۳۲۹
ابوبکر حَضرمی گوید:
امام باقر (علیهالسلام) فرمودند:
«آیا میدانی حدِ رکوع و سجده چیست؟»
عرض کردم:
خیر.
فرمودند:
«در رکوع، سه بار تسبیح میگویی؛ «سُبْحَانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ»
و در سجده، سه بار تسبیح میگویی؛ «سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَى وَ بِحَمْدِهِ»
پس هرکس یکی (از این سه تسبیح) را کم کند، یکسوم نمازش را کم کرده است،
و هرکس دو تا (از این سه تسبیح) را کم کند، دوسوم نمازش را کم کرده است،
و هرکس تسبیح نگوید، نمازی برایش باقی نمیماند.»
...عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ سَیَابَةَ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع: أَدْعُو وَ أَنَا سَاجِدٌ؟ فَقَالَ: «نَعَمْ فَادْعُ لِلدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ فَإِنَّهُ رَبُّ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ.»
الکافی، ج۳، ص۳۲۳
عبدالرحمانبنسَیابه گوید:
به امام صادق (علیهالسلام) عرض کردم:
آیا در حالت سجده، (میتوانم) دعا کنم؟
حضرت فرمودند:
«بله، برای دنیا و آخرت دعا کن؛ چراکه او (خداوند) پروردگار دنیا و آخرت است.»
...عَنِ السَّکُونِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ:
«إِذَا أَعَدَّ الرَّجُلُ کَفَنَهُ فَهُوَ مَأْجُورٌ کُلَّمَا نَظَرَ إِلَیْهِ.»
الکافی، ج۳، ص۲۵۳
از امام صادق (علیهالسلام) نقل شدهاست که فرمودند:
«اگر مرد کفن خود را آماده کند، هرگاه به آن نگاه کند، اجر میبرد.»
...عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی الْحَسَنِ الْأَوَّلِ ع: یَزُورُ الْمُؤْمِنُ أَهْلَهُ؟ فَقَالَ: «نَعَمْ.» فَقُلْتُ: فِی کَمْ؟ قَالَ: «عَلَی قَدْرِ فَضَائِلِهِمْ مِنْهُمْ مَنْ یَزُورُ فِی کُلِّ یَوْمٍ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَزُورُ فِی کُلِّ یَوْمَیْنِ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَزُورُ فِی کُلِّ ثَلَاثَةِ أَیَّامٍ.» قَالَ: ثُمَّ رَأَیْتُ فِی مَجْرَی کَلَامِهِ أَنَّهُ یَقُولُ: «أَدْنَاهُمْ مَنْزِلَةً یَزُورُ کُلَّ جُمْعَةٍ.» قَالَ: قُلْتُ: فِی أَیِّ سَاعَةٍ؟ قَالَ: «عِنْدَ زَوَالِ الشَّمْسِ وَ مِثْلِ ذَلِکَ.» قَالَ: قُلْتُ: فِی أَیِّ صُورَةٍ؟ قَالَ: «فِی صُورَةِ الْعُصْفُورِ أَوْ أَصْغَرَ مِنْ ذَلِکَ فَیَبْعَثُ اللَّهُ تَعَالَی مَعَهُ مَلَکاً فَیُرِیهِ مَا یَسُرُّهُ وَ یَسْتُرُ عَنْهُ مَا یَکْرَهُ فَیَرَی مَا یَسُرُّهُ وَ یَرْجِعُ إِلَی قُرَّةِ عَیْنٍ.»
الکافی، ج۳، ص۲۳۱
اسحاقبنعمار گوید:
به امام کاظم (علیهالسلام) عرض کردم:
این مؤمن به دیدار خانوادهاش میرود؟
حضرت فرمودند:
«بله.»
عرض کردم:
چندوقت یکبار؟
فرمودند:
«(بستگی دارد) به مقدار فضائلشان؛ بعضیشان هر روز به دیدار (خانوادهشان) میروند، بعضیشان هر دو روز یکبار، بعضیشان هر سه روز یکبار.»
حضرت ادامه دادند و فرمودند:
«کسی که پایینترین منزلت را دارد، هر جمعه به دیدار (خانوادهشان) میرود.»
اسحاق گوید: عرض کردم:
در چه ساعتی (از شبانهروز)؟
فرمودند:
«ظهر(به بعد) و مانند آن.»
عرض کردم:
در چه شکل و شمایلی؟
فرمودند:
«به شکل گنجشک یا (پرندگانی) کوچکتر از آن.
خداوند (تعالی) همراه او فرشتهای را میفرستد و آنچه را که او را شادمان میکند، نشانش میدهد و آنچه را که او بدش میآید، از او پنهان میکند.
پس آنچه شادمانش میکند را میبیند و این موجب روشنیِ چشمش میشود.»
...عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع: کَیْفَ التَّسْلِیمُ عَلَی أَهْلِ الْقُبُورِ؟ فَقَالَ: «نَعَمْ تَقُولُ: «السَّلَامُ عَلَی أَهْلِ الدِّیَارِ مِنَ الْمُسْلِمِینَ وَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْتُمْ لَنَا فَرَطٌ وَ نَحْنُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ بِکُمْ لَاحِقُونَ.»»
الکافی، ج۳، ص۲۲۹
عبداللهبنسنان گوید:
به امام صادق (علیهالسلام) عرض کردم:
سلام دادن به اهل قبور چگونه است؟
حضرت فرمودند:
«بله، میگویی:
«السَّلَامُ عَلَی أَهْلِ الدِّیَارِ مِنَ الْمُسْلِمِینَ وَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْتُمْ لَنَا فَرَطٌ وَ نَحْنُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ بِکُمْ لَاحِقُونَ»؛
«سلام بر اهالی مسلمان و مؤمن این خانهها، شما از ما پیش افتادید و ما إنشاءالله به شما میپیوندیم.»»
...عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ ع قَالَ: قُلْتُ لَهُ: الْمُؤْمِنُ یَعْلَمُ بِمَنْ یَزُورُ قَبْرَهُ؟ قَالَ: «نَعَمْ وَ لَا یَزَالُ مُسْتَأْنِساً بِهِ مَا دَامَ عِنْدَ قَبْرِهِ فَإِذَا قَامَ وَ انْصَرَفَ مِنْ قَبْرِهِ دَخَلَهُ مِنِ انْصِرَافِهِ عَنْ قَبْرِهِ وَحْشَةٌ.»
الکافی، ج۳، ص۲۲۸
از اسحاقبنعمار نقل شدهاست:
به امام کاظم (علیهالسلام) عرض کردم:
آیا مؤمن (میت) نسبت به کسیکه به زیارت قبرش بیاید، آگاه میشود؟
حضرت فرمودند:
«بله و تاوقتیکه بر سر قبرش باشد، دائماً با او انس دارد. اما وقتی برخیزد و از کنار قبرش برود، بهخاطر رفتن او از کنار قبرش، دچار وحشت (از تنهایی) میشود.»
...عَنْ حَفْصِ بْنِ الْبَخْتَرِیِّ وَ جَمِیلِ بْنِ دَرَّاجٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فِی زِیَارَةِ الْقُبُورِ قَالَ:
«إِنَّهُمْ یَأْنَسُونَ بِکُمْ فَإِذَا غِبْتُمْ عَنْهُمُ اسْتَوْحَشُوا.»
الکافی، ج۳، ص۲۲۸
از امام صادق (علیهالسلام) نقل شدهاست که در مورد زیارت قبور فرمودند:
«آنان (مردگان) با شما انس گرفتهاند، بههمینخاطر هرگاه از کنارشان بروید، دچار وحشت (از تنهایی) میشوند.»
...عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع:
«زُورُوا مَوْتَاکُمْ فَإِنَّهُمْ یَفْرَحُونَ بِزِیَارَتِکُمْ.»
الکافی، ج۳، ص۲۳۰
همچنین از ایشان نقل شدهاست که امیر مؤمنان فرمودند:
«مردگانتان را زیارت کنید؛ چراکه آنان با دیدار شما شادمان میشوند.»
احتمالأ دیدهاید بعضی داغدیدهها را که علیالقاعده باید خیلی ناراحت و بیتاب باشند، بهنسبت آرام اند و بیتابی نمیکنند.
بعضیاطرافیان میگویند او هنوز داغ است و نمیفهمد چه بر سرش آمده.
اما حقیقت ماجرا چیست؟
...عَنْ مِهْرَانَ بْنِ مُحَمَّدٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ:
«إِنَّ الْمَیِّتَ إِذَا مَاتَ بَعَثَ اللَّهُ مَلَکاً إِلَی أَوْجَعِ أَهْلِهِ فَمَسَحَ عَلَی قَلْبِهِ فَأَنْسَاهُ لَوْعَةَ الْحُزْنِ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ لَمْ تُعْمَرِ الدُّنْیَا.»
الکافی، ج۳، ص۲۲۷
از امام صادق (علیهالسلام) نقل شدهاست که فرمودند:
«بهراستیکه میت وقتی میمیرد، خداوند (بهسرعت) فرشتهای را بهسوی دردمندترین عضو خانوادهاش میفرستد تا قلبش را لمس کند و سوزِ اندوه رهایش کند.
و اگر چنین نبود، دنیا هرگز آباد نمیشد.»
در مطالب قبل، بیان شد که در ازای مصیبتهایی که به مؤمن وارد میشود، خداوند به او پاداش میدهد.
این پاداش در صورتی به او میرسد که بر آن مصیبت صبر کند و کاری نکند که نشانهی ناخشنودی از پروردگار باشد.
...عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: قُلْتُ لَهُ مَا الْجَزَعُ قَالَ: «أَشَدُّ الْجَزَعِ الصُّرَاخُ بِالْوَیْلِ وَ الْعَوِیلِ وَ لَطْمُ الْوَجْهِ وَ الصَّدْرِ وَ جَزُّ الشَّعْرِ مِنَ النَّوَاصِی وَ مَنْ أَقَامَ النُّوَاحَةَ فَقَدْ تَرَکَ الصَّبْرَ وَ أَخَذَ فِی غَیْرِ طَرِیقِهِ وَ مَنْ صَبَرَ وَ اسْتَرْجَعَ وَ حَمِدَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَدْ رَضِیَ بِمَا صَنَعَ اللَّهُ وَ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللَّهِ وَ مَنْ لَمْ یَفْعَلْ ذَلِکَ جَرَی عَلَیْهِ الْقَضَاءُ وَ هُوَ ذَمِیمٌ وَ أَحْبَطَ اللَّهُ تَعَالَی أَجْرَهُ.»
الکافی، ج۳، ص۲۲۲
جابربنعبداللهانصاری گوید:
به امام باقر (علیهالسلام) عرض کردم:
«جَزَع» چیست؟
حضرت فرمودند:
«شدیدترین (مرتبهی) جزع، (عبارت از:) «فریاد زدن با آه و ناله و زاری»، «به صورت و سینه زدن» و «کندن موی پیشانی» میباشد و هرکس ناله بلند کند، صبر را ترک کردهاست و راه صبر را طی نکردهاست.
هرکس صبر کند و «إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ» وَ «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ» گوید، بهراستیکه از کردهی خداوند خشنود است و پاداشش بر عهده خداوند است.
و هرکس چنین نکند، قضاء بر او جاری میشود، لایق سرزنش است و خداوند پاداشش را از بین میبرد.»
حتی امام صادق از رسول خدا (صلواتاللهعلیهما) نقل فرمودهاست:
«ضَرْبُ الْمُسْلِمِ یَدَهُ عَلَی فَخِذِهِ عِنْدَ الْمُصِیبَةِ إِحْبَاطٌ لِأَجْرِهِ.»
الکافی، ج۳، ص۲۲۴
«اینکه مسلمان هنگام مصیبت، با دست به رانش ضربه بزند، موجب از بین رفتن (بخشی از) پاداشش میشود.»
...عَنِ ابْنِ مِهْرَانَ قَالَ: کَتَبَ رَجُلٌ إِلَى أَبِی جَعْفَرٍ الثَّانِی ع یَشْکُو إِلَیْهِ مُصَابَهُ بِوَلَدِهِ وَ شِدَّةَ مَا دَخَلَهُ فَکَتَبَ إِلَیْهِ:
«أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَخْتَارُ مِنْ مَالِ الْمُؤْمِنِ وَ مِنْ وُلْدِهِ أَنْفَسَهُ لِیَأْجُرَهُ عَلَى ذَلِکَ.»
الکافی، ج۳، ص۲۱۸
علیبنمهزیار نقل کردهاست: مردی به امام جواد (علیهالسلام) نامه نوشت و از مصیبتی که بهخاطر (مرگ) فرزندش بر او وارد شدهبود، به ایشان شکایت کرد.
پس حضرت (در پاسخ) به او نوشتند:
«آیا نمیدانی که خداوند (عزّوجلّ) از مال و فرزندانِ عزیز مؤمن برمیگزیند تا بهاینواسطه به او اجر دهد؟»
...عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ:
«دَخَلَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَلَى خَدِیجَةَ حِینَ مَاتَ الْقَاسِمُ ابْنُهَا وَ هِیَ تَبْکِی فَقَالَ لَهَا مَا یُبْکِیکِ فَقَالَتْ دَرَّتْ دُرَیْرَةٌ فَبَکَیْتُ فَقَالَ یَا خَدِیجَةُ أَ مَا تَرْضَیْنَ إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ أَنْ تَجِیءَ إِلَى بَابِ الْجَنَّةِ وَ هُوَ قَائِمٌ فَیَأْخُذَ بِیَدِکِ فَیُدْخِلَکِ الْجَنَّةَ وَ یُنْزِلَکِ أَفْضَلَهَا وَ ذَلِکِ لِکُلِّ مُؤْمِنٍ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَحْکَمُ وَ أَکْرَمُ أَنْ یَسْلُبَ الْمُؤْمِنَ ثَمَرَةَ فُؤَادِهِ ثُمَّ یُعَذِّبَهُ بَعْدَهَا أَبَداً.»
الکافی، ج۳، ص۲۱۸
جابربنعبداللهانصاری از امام باقر (علیهالسلام) نقل کردهاست:
«رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) زمانی که پسرشان قاسم از دنیا رفت، درحالیکه (همسرشان) خدیجه (سلاماللهعلیها) گریه میکرد، وارد شدند.
به او فرمودند:
«چهچیز تو را به گریه انداختهاست؟»
عرض کرد:
بغضم ترکید و اشکم جاری شد.
فرمودند:
«ای خدیجه! آیا راضی نیستی که وقتی روز قیامت فرا رسید، کنار درب بهشت بروی، درحالیکه او (فرزندت، آنجا) ایستاده باشد و دستت را بگیرد و تو را به بهشت داخل کند و در بهترین جای آن ساکن کند؟
این، برای هر مؤمنی هست. بهراستیکه خداوند (عزّوجلّ) حکیمتر و کریمتر از این است که میوهی دلِ مؤمن را بگیرد و بعد، او را تا ابد عذاب نماید.»»
...أَبُو بَصِیرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ:
«إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ إِذَا أَحَبَّ عَبْداً قَبَضَ أَحَبَّ وُلْدِهِ إِلَیْهِ.»
الکافی، ج۳، ص۲۱۹
از امام صادق (علیهالسلام) نقل شدهاست که میفرمودند:
«بهراستی که خداوند (عزّوجلّ) هرگاه بندهای را دوست بدارد، محبوبترین فرزندش را میمیراند.»