به نظرتان این حدیث به نفع خانم‌هاست یا آقایان؟!

 

عَنْ عَلِیٍّ ع قَالَ: «دَخَلَ عَلَیْنَا رَسُولُ اللَّهِ ص وَ فَاطِمَةُ جَالِسَةٌ عِنْدَ الْقِدْرِ وَ أَنَا أُنَقِّی الْعَدَسَ قَالَ یَا أَبَا الْحَسَنِ قُلْتُ لَبَّیْکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ اسْمَعْ مِنِّی وَ مَا أَقُولُ إِلَّا مَنْ أَمَرَ رَبِّی مَا مِنْ رَجُلٍ یُعِینُ امْرَأَتَهُ فِی بَیْتِهَا إِلَّا کَانَ لَهُ بِکُلِّ شَعْرَةٍ عَلَى بَدَنِهِ عِبَادَةُ سَنَةٍ صِیَامٍ نَهَارُهَا وَ قِیَامٍ لَیْلُهَا وَ أَعْطَاهُ اللَّهُ تَعَالَى مِنَ الثَّوَابِ مِثْلَ مَا أَعْطَاهُ اللَّهُ الصَّابِرِینَ وَ دَاوُدَ النَّبِیَّ وَ یَعْقُوبَ وَ عِیسَى ع یَا عَلِیُّ مَنْ کَانَ فِی خِدْمَةِ الْعِیَالِ فِی الْبَیْتِ وَ لَمْ یَأْنَفْ کَتَبَ اللَّهُ تَعَالَى اسْمَهُ فِی دِیوَانِ الشُّهَدَاءِ وَ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَةٍ ثَوَابَ أَلْفِ شَهِیدٍ وَ کَتَبَ لَهُ بِکُلِّ قَدَمٍ ثَوَابَ حِجَّةٍ وَ عُمْرَةٍ وَ أَعْطَاهُ اللَّهُ تَعَالَى بِکُلِّ عِرْقٍ فِی جَسَدِهِ مَدِینَةً فِی الْجَنَّةِ یَا عَلِیُّ سَاعَةٌ فِی خِدْمَةِ الْعِیَالِ خَیْرٌ مِنْ عِبَادَةِ أَلْفِ سَنَةٍ وَ أَلْفِ حَجٍّ وَ أَلْفِ عُمْرَةٍ وَ خَیْرٌ مِنْ عِتْقِ أَلْفِ رَقَبَةٍ وَ أَلْفِ غَزْوَةٍ وَ أَلْفِ عِیَادَةِ مَرِیضٍ وَ أَلْفِ جُمُعَةٍ وَ أَلْفِ جَنَازَةٍ وَ أَلْفِ جَائِعٍ یُشْبِعُهُمْ وَ أَلْفِ عَارٍ یَکْسُوهُمْ وَ أَلْفِ فَرَسٍ یُوَجِّهُهَا فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ خَیْرٌ لَهُ مِنْ أَلْفِ دِینَارٍ یَتَصَدَّقُ عَلَى الْمَسَاکِینِ وَ خَیْرٌ لَهُ مِنْ أَنْ یَقْرَأَ التَّوْرَاةَ وَ الْإِنْجِیلَ وَ الزَّبُورَ وَ الْفُرْقَانَ وَ مِنْ أَلْفِ أَسِیرٍ أَسَرَ فَأَعْتَقَهَا وَ خَیْرٌ لَهُ مِنْ أَلْفِ بَدَنَةٍ یُعْطِی‌ لِلْمَسَاکِینِ وَ لَا یَخْرُجُ مِنَ الدُّنْیَا حَتَّى یَرَى مَکَانَهُ مِنَ الْجَنَّةِ یَا عَلِیُّ مَنْ لَمْ یَأْنَفْ مِنْ خِدْمَةِ الْعِیَالِ دَخَلَ الْجَنَّةَ بِغَیْرِ حِسَابٍ یَا عَلِیُّ خِدْمَةُ الْعِیَالِ کَفَّارَةٌ لِلْکَبَائِرِ وَ یُطْفِئُ غَضَبَ الرَّبِّ وَ مُهُورُ حُورِ الْعِینِ وَ یَزِیدُ فِی الْحَسَنَاتِ وَ الدَّرَجَاتِ یَا عَلِیُّ لَا یَخْدُمُ الْعِیَالَ إِلَّا صِدِّیقٌ أَوْ شَهِیدٌ أَوْ رَجُلٌ یُرِیدُ اللَّهُ بِهِ خَیْرَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ.»

 جامع الأخبار(للشعیری)، ص۱۰۲

  

از امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) روایت شده است که فرمودند:
«رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) بر ما وارد شد، درحالی‌که فاطمه (سلام‌الله‌علیها) کنار «دیگ» نشسته بود، و من «نخود» پاک می‌کردم. 

(رسول خدا) فرمودند: ای ابا الحسن![۱]
عرض کردم: لبّیک، ای رسول خدا!

فرمودند: از من بشنو! که کلامی نمی‌گویم، مگر آن‌چه پروردگارم به من امر فرموده باشد؛[۲]

هیچ مردی نیست که به همسرش در خانه‌اش کمک کند، مگر آن‌که:
به ازای هر موی بدنش، عبادت یک سال باشد؛ روزه‌ی روزهایش و شب‌زنده‌داری شب‌هایش.
و خداوند ثوابی مانند ثواب صابران و داودِ نبی و یعقوب و عیسی، علیهم‌السلام، به او عطاء می‌فرماید.

ای علی! هرکس در خدمت عیالش[۳] در خانه باشد و (از این کار) عارش نیاید، 
خداوند، تعالی، نامش را در دیوان(فهرست) شهدا می‌نویسد، 
و به ازای هر شبانه‌روز، ثواب هزار شهید برایش می‌نویسد، 
و به ازای هر قدمش، ثواب یک حج و یک عمره می‌نویسد، 
و به ازای هر قطره عرق بدنش، شهری در بهشت به او عطاء می‌فرماید.

ای علی! ساعتی در خدمت عیال بودن،
بهتر است از عبادت هزار سال و انجام هزار حج و هزار عمره، 
و بهتر است از آزاد کردنِ هزار بنده، و هزار غَزوه[۴]، و هزار عیادت از مریض، و هزار نماز جمعه، و هزار تشییع جنازه، و هزار گرسنه‌ای که سیرشان کند، و هزار برهنه‌ای که بپوشاندشان، و هزار اسبی که در راه خدا داده شوند، 
و بهتر است از هزار دیناری که به تهی‌دستان صدقه داده شود، 
و بهتر است برای او از این‌که تورات و انجیل و زبور و فرقان(قرآن) بخواند، 
و از این‌که هزار نفر را اسیر کند و آزاد گرداند، 
و بهتر است از این که هزار شتر به تهی‌دستان صدقه دهد، 
و تا وقتی جایگاهش را در بهشت نبیند، از دنیا خارج نمی‌شود.

ای علی! کسی که از خدمت به عیال عارش نیاید، 
بدون حساب‌رسی، به بهشت داخل می‌شود.

ای علی! خدمت به عیال،
کفّاره‌ی گناهان بزرگ است، 
و خشم پروردگار را فرو می‌نشاند، 
و مهریه ی حورالعین است، 
و بر حَسَنات و دَرَجات می‌افزاید.

ای علی! کسی به عیالش خدمت نمی‌کند، مگر این‌که: 
صدّیق باشد، 
یا شهید باشد، 
یا مردی باشد که خداوند خیر دنیا و آخرت را برایش بخواهد.»
 

 

 

پاورقیــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[۱] ابوالحسن، کنیه امیرالمؤمنین؛ علیه‌السلام، است. 

[۲] رونوشت: به آن‌ها که سخنان رسول خدا را کلماتی غیر الهی و از جانب شخص ایشان می‌پندارند. و نیز به آن‌ها که سخنان ایشان را خالی از اشتباه نمی‌دانند.

[۳] «عیالِ مرد، کسانی‌اند که تحت تکفّلش هستند و او نفقه‌شان را می‌دهد»؛ لسان‌العرب، ج۱۱، ص۴۸۸

[۴] غزوه، جنگی است که پیامبر در آن شرکت کرده‌اند و فرماندهی سپاه را به عهده گرفته‌اند.

 

 

 

پانوشتــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

- از جهتی، کار آقایان در منزل، کمکی است به خانم‌ها، و خدمتشان به خانواده، به نفع آن‌هاست،

- و از جهتی، در قبال هم‌این مقدار خدمتِ بی عار و منّت آقایان، پاداشی شگفت‌انگیزی به آنان داده می‌شود.

* به نظر می‌رسد؛ وقتی امثال این حدیث در کنار دیگرتوصیه‌های اهل بیت به اعضای خانواده قرار گیرد، در نهایت، به نفع «خانواده» تمام شود.

 

مؤمنینِ مشرک!

 

...عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ فِی قَوْلِ اَللَّهِ تَعَالَى: «وَ مٰا یُؤْمِنُ أَکْثَرُهُمْ بِاللّٰهِ إِلاّٰ وَ هُمْ مُشْرِکُونَ» قَالَ: «هُوَ قَوْلُ اَلرَّجُلِ لَوْ لاَ فُلاَنٌ لَهَلَکْتُ وَ لَوْ لاَ فُلاَنٌ لَمَا أَصَبْتُ کَذَا وَ کَذَا وَ لَوْ لاَ فُلاَنٌ لَضَاعَ عِیَالِی أَ لاَ تَرَى أَنَّهُ قَدْ جَعَلَ لِلَّهِ شَرِیکاً فِی مُلْکِهِ یَرْزُقُهُ وَ یَدْفَعُ عَنْهُ.» قُلْتُ: فَیَقُولُ لَوْ لاَ أَنَّ اَللَّهَ مَنَّ عَلَیَّ بِفُلاَنٍ لَهَلَکْتُ؟ قَالَ: «نَعَمْ لاَ بَأْسَ بِهَذَا وَ نَحْوِهِ.»

 عدةالداعی، ج۱، ص۹۹

 

از امام صادق (علیه‌السلام) نقل شده است که راجع به آیه شریفه «وَ مٰا یُؤْمِنُ أَکْثَرُهُمْ بِاللّٰهِ إِلاّٰ وَ هُمْ مُشْرِکُونَ»[یوسف:۱۰۶]؛ «و بیش‌تر آنان (مردم) به خداوند ایمان نمی‌آورند، مگراین­‌که در همین‌حال (که ظاهراً ایمان آورده‌اند)، مشرک‌اند»، فرمودند:

«این، حرف کسی است که (می گوید:) "اگر فلانی نبود، هلاک شده بودم." و "اگر فلانی نبود، فلان چیز و بهمان چیز به من نمی رسید." و "اگر فلانی نبود، عیالم[*] تباه شده بود."

آیا نمی‌بینی که او برای خدا در مُلکش شریکی قرار داده است که روزی می دهد و (ناملایمات را از او) دفع می کند؟!»

راوی گوید عرض کردم:

پس بگوییم: "اگر چنین نبود که خداوند به وسیله فلانی بر من منت بگذارد، هلاک شده بودم"؟

حضرت فرمودند:

«بله، این (جمله) و شبیه آن، اشکالی ندارد.»

 

 

 

پاورقیــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[۱] عیال: افراد تحت تکفّل و سرپرستیِ فرد.