علت خواندن ۵۱ رکعت نماز در روز چیست؟

 

همان‌طور که می‌دانید، علاوه بر ۱۷ رکعت نماز واجب، ۳۴ رکعت #نماز_نافله نیز توصیه شده است که روی هم می‌شود ۵۱ رکعت نماز در روز.

اما علت توصیه اهل‌بیت (علیهم‌السلام) به خواندن این تعداد رکعت نماز در روز چیست؟

 

...عَنِ الْفَضْلِ بْنِ أَبِی قُرَّةَ رَفَعَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: سُئِلَ عَنِ الْخَمْسِینَ وَ الْوَاحِدِ رَکْعَةً. فَقَالَ:

«إِنَّ سَاعَاتِ النَّهَارِ اثْنَتَا عَشْرَةَ سَاعَةً وَ سَاعَاتِ اللَّیْلِ اثْنَتَا عَشْرَةَ سَاعَةً وَ مِنْ طُلُوعِ الْفَجْرِ إِلَى طُلُوعِ الشَّمْسِ سَاعَةٌ وَ مِنْ غُرُوبِ الشَّمْسِ إِلَى غُرُوبِ الشَّفَقِ غَسَقٌ وَ لِکُلِّ سَاعَةٍ رَکْعَتَانِ وَ لِلْغَسَقِ رَکْعَةٌ.»

 الکافی، ج‏۳، ص۴۸۷

 

از امام صادق (علیه‌السلام) درباره ۵۱ رکعت نماز سؤال شد.

حضرت فرمودند:

«ساعت‌های روز؛ ۱۲ ساعت است،

ساعت‌های شب؛ ۱۲ ساعت است،

از طلوع فجر[1] تا طلوع خورشید[2]؛ ۱ ساعت است،

از غروب خورشید تا غروب شفق[3]، زمان تاریک شدن هوا[4] است.

هر ساعت، ۲ رکعت نماز دارد و زمان تاریک شدن هوا نیز ۱ رکعت نماز دارد.»

 

پاورقیـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] طلوع فجر: هنگام آغاز وقت نماز صبح.

[2] به این فاصله زمانی (از طلوع فجر تا طلوع خورشید)، بین‌الطلوعین گفته می‌شود.

[3] غروب شفق: هنگام آغاز وقت فضیلت نماز عشاء. (شفق، همان «حُمره مغربیه» است.)

[4] به این فاصله زمانی (از غروب خورشید تا غروب شفق)، غَسَق گفته می‌شود.

 

پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] چنان‌چه ملاحظه می‌فرمایید، تقسیم‌بندیِ شرعیِ ساعات شبانه‌روز به این نحو است؛ هر شبانه‌روز به حدود ۲۵ مقطع زمانی (ساعت) تقسیم می‌شود. این مقاطع زمانی در طول شب و روز و در فصل‌های مختلف سال متغیرند؛ چرا که طول شب و روز، در یک شبانه‌روز متغیر است و در طول سال نیز کم و زیاد می‌شود. (جدول و نمودارهای جزئیات این تغییرات، در ادامه ارائه خواهد شد.)

[2] این تقسیم‌بندی در بستر طبیعت و با توجه به گردش خورشید در آسمان، تعریف شده است و التزام به آن، انسان را بیشتر متوجه آیات الهی و موقعیتش در عالم هستی می‌کند.

[3] شاید این برابر نبودن ساعات شرعی، حکمتی داشته باشد؛ مثلاً ممکن است ارزش یا ثمره انجام کارها در ساعات مختلف روز یا در فصول مختلف سال، متفاوت باشد.

[4] این‌که برای هر ساعت از شبانه‌روز، نمازی در نظر گرفته شده است، گویا به این دلیل است که مؤمن همواره به یاد پروردگار باشد و ارتباطش با معبود دائماً برقرار باشد.

[5] ظاهراً مقصود از «ساعت» در روایات، همین مقاطع زمانی است؛ مثلاً وقتی گفته می‌شود: «ساعتی تفکر، برتر از فلان مقدار عبادت است» یا «اگر فلان نماز و دعا را بخوانی، ساعتی نمی‌گذرد که حاجتت برآورده می‌شود» یا...

 

 

جدول و نمودارهای مرتبط:

 

توضیحات جدول و نمودارها:

روز: از طلوع آفتاب تا غروب آفتاب

شب: از اذان عشاء تا اذان صبح

بین‌الطلوعین: از اذان صبح تا طلوع آفتاب

غَسَق: از غروب آفتاب تا اذان عشاء

ساعت شرعی در روز: طول مدت روز، تقسیم بر ۱۲

ساعت شرعی در شب: طول مدت شب، تقسیم بر ۱۲

 

جدول تغییرات ساعات و اوقات شرعی، در طول سال

 

 

نمودار تغییر ساعت اوقات شرعی، در طول سال

 

 

نمودار تغییر طول روز و شب، در طول سال

 

 

نمودار تغییر مدت هر ساعت شرعی در روز و شب، در طول سال