...عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ السَّلاَمُ قَالَ: قُلْتُ لَهُ: إِنِّی أَفْرَحُ مِنْ غَیْرِ فَرَحٍ أَرَاهُ فِی نَفْسِی وَ لاَ فِی مَالِی وَ لاَ فِی صَدِیقِی، وَ أَحْزَنُ مِنْ غَیْرِ حُزْنٍ أَرَاهُ فِی نَفْسِی وَ لاَ فِی مَالِی وَ لاَ فِی صَدِیقِی. قَالَ: «نَعَمْ إِنَّ اَلشَّیْطَانَ یُلِمُّ بِالْقَلْبِ فَیَقُولُ: "لَوْ کَانَ لَکَ عِنْدَ اَللَّهِ خَیْراً مَا أَرَاکَ عَلَیْکَ عَدُوَّکَ وَ لاَ جَعَلَ بِکَ إِلَیْهِ حَاجَةً هَلْ تَنْتَظِرُ إِلاَّ مِثْلَ اَلَّذِی اِنْتَظَرَ اَلَّذِینَ مَنْ قَبْلَکَ؟ فَهَلْ قَالُوا شَیْئاً؟" فَذَاکَ اَلَّذِی یَحْزَنُ مِنْ غَیْرِ حُزْنٍ وَ أَمَّا اَلْفَرَحُ فَإِنَّ اَلْمَلَکَ یُلِمُّ بِالْقَلْبِ فَیَقُولُ: إِنْ کَانَ اَللَّهُ أَرَاکَ عَلَیْکَ عَدُوَّکَ وَ جَعَلَ بِکَ إِلَیْهِ حَاجَةً، فَإِنَّمَا هِیَ أَیَّامٌ قَلاَئِلُ أَبْشِرْ بِمَغْفِرَةٍ مِنَ اَللَّهِ وَ فَضْلٍ وَ هُوَ قَوْلُ اَللَّهِ: «اَلشَّیْطٰانُ یَعِدُکُمُ اَلْفَقْرَ وَ یَأْمُرُکُمْ بِالْفَحْشٰاءِ وَ اَللّٰهُ یَعِدُکُمْ مَغْفِرَةً مِنْهُ وَ فَضْلاً».»
التفسیر(للعیاشی)، ج۱، ص۱۵۰
از هارون بن خارجه نقل شده است:
به امام صادق (علیهالسلام) عرض کردم:
من (گاهی) خوشحال میشوم، بدون اینکه چیز خوشحالکنندهای در خودم، در مالم یا در دوستم ببینم و (گاهی) ناراحت میشوم، بدون اینکه چیز ناراحتکنندهای در خودم، در مالم یا در دوستم ببینم.
حضرت فرمودند:
«بله (همینطور است.) بهراستی که آن شیطان[۱] به قلبت میچسبد و میگوید:
"تو اگر نزد خداوند ارزش و اهمیتی داشتی، خداوند دشمنت را بر تو مسلط نمیکرد و تو را به او محتاج نمیساخت. آیا میخواهی مانند پیشینیان خود همچنان در انتظارِ (گشایش و رفع مشکلات) بمانی؟ آیا آنان چیز (امیدوارکننده)ای به تو گفتهاند؟"
اینچنین است که تو بدون اینکه چیز ناراحتکنندهای رخ دهد، ناراحت میشوی.
اما خوشحالیات به اینخاطر است که آن فرشته[۲] به قلبت میچسبد و میگوید:
"اگر خداوند دشمنت را بر تو مسلط نموده و تو را محتاج او ساخته، (بدان که) این تنها برای مدت کوتاهی است. بشارت باد بر تو از جانب خداوند به مغفرت و فضل الهی"
این همان سخن خداوند است که:
«اَلشَّیْطٰانُ یَعِدُکُمُ اَلْفَقْرَ وَ یَأْمُرُکُمْ بِالْفَحْشٰاءِ وَ اَللّٰهُ یَعِدُکُمْ مَغْفِرَةً مِنْهُ وَ فَضْلاً» [بقرة:۲۶۸]
«شیطان به شما وعدهی فقر میدهد و شما را به کارهای زشت امر میکند، اما خداوند شما را به مغفرت و فضلی از جانب خود وعده میدهد.»»
پاورقیـــــــــــــــــــــــــــــــــ
[۱] مقصود شیطانی است که بر اساس روایات ملازم قلب است.
[۲] مقصود فرشتهای است که بر اساس روایات ملازم قلب است.
در مطلب بعدی، به احادیثی در مورد شیطان و فرشتهای که ملازم قلب هریک از ما هستند، اشاره خواهد شد، انشاءالله.
پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
دقت کنیم؛ در چنین روزهایی که یقیناً در معرض وسوسههای شیاطین خبیث و الهامات فرشتگان الهی هستیم، به کدام نجوای درونی گوش فرا میدهیم و از کدامیک تأثیر میپذیریم!