علما و بزرگان شیعه به خرید نروند!
...عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ وَهْبٍ قَالَ: رَآنِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع وَ أَنَا أَحْمِلُ بَقْلًا فَقَالَ: «یُکْرَهُ لِلرَّجُلِ السَّرِیِّ أَنْ یَحْمِلَ الشَّیْءَ الدَّنِیَّ فَیُجْتَرَأَ عَلَیْهِ.»
الکافی، ج۶، ص۴۳۹
از «معاویه بن وهب»[۱] نقل شده است که گفت:
امام صادق، علیهالسلام، مرا در حالیکه مقداری سبزی حمل میکردم، دیدند، آنگاه فرمودند:
«برای شخص شریف، پسندیده نیست که چیزی کمارزش حمل کند و (به این سبب) دیگران نسبت به او جرأت یابند»
...عَنْ عَبْدِ اللَّهِ جَبَلَةَ الْکِنَانِیِّ قَالَ: اسْتَقْبَلَنِی أَبُو الْحَسَنِ ع وَ قَدْ عَلَّقْتُ سَمَکَةً فِی یَدِی فَقَالَ: «اقْذِفْهَا إِنَّنِی لَأَکْرَهُ لِلرَّجُلِ السَّرِیِّ أَنْ یَحْمِلَ الشَّیْءَ الدَّنِیَّ بِنَفْسِهِ» ثُمَّ قَالَ: «إِنَّکُمْ قَوْمٌ أَعْدَاؤُکُمْ کَثِیرَةٌ عَادَاکُمُ الْخَلْقُ یَا مَعْشَرَ الشِّیعَةِ إِنَّکُمْ قَدْ عَادَاکُمُ الْخَلْقُ فَتَزَیَّنُوا لَهُمْ بِمَا قَدَرْتُمْ عَلَیْهِ.»
الکافی، ج۶، ص۴۸۰
از «عبدالله بن جبله کنانی»[۲] نقل شده است که گفت:
امام کاظم، علیهالسلام، نزدم آمدند، در حالیکه یک ماهی به دست داشتم. آنگاه فرمودند:
«آن را زمین بگذار، بهراستی که من برای شخص شریف نمیپسندم که خود، چیز کمارزشی را حمل کند.»
سپس فرمودند:
«بهراستی که شما(شیعیان) جمعی هستید که دشمنانتان بسیارند. مردم با شما دشمنی میورزند.
ای جماعت شیعه! بهراستی که مردم با شما دشمنی می ورزند، پس هر قدر میتوانید، خود را بیارایید.»
...عَنْ یُونُسَ بْنِ یَعْقُوبَ قَالَ: نَظَرَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِلَى رَجُلٍ مِنْ أَهْلِ الْمَدِینَةِ قَدِ اشْتَرَى لِعِیَالِهِ شَیْئاً وَ هُوَ یَحْمِلُهُ فَلَمَّا رَآهُ الرَّجُلُ اسْتَحْیَا مِنْهُ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع: «اشْتَرَیْتَهُ لِعِیَالِکَ وَ حَمَلْتَهُ إِلَیْهِمْ أَمَا وَ اللَّهِ لَوْ لَا أَهْلُ الْمَدِینَةِ لَأَحْبَبْتُ أَنْ أَشْتَرِیَ لِعِیَالِیَ الشَّیْءَ ثُمَّ أَحْمِلَهُ إِلَیْهِمْ.»
الکافی، ج۲، ص۱۲۳
از «یونس بن یعقوب» نقل شده است که گفت:
امام صادق، علیهالسلام، مردی از اهالی مدینه را دیدند که برای عیالش[۳] چیزی خریده بود و خود حمل میکرد. وقتی نگاهش به حضرت افتاد، از ایشان خجالت کشید.
امام صادق، علیهالسلام، فرمودند:
«(خجالت ندارد،) آن را برای عیالت خریدهای و برایشان حمل میکنی.
به خدا سوگند، اگر اهالی مدینه[۴] نبودند، دوست داشتم که چیزی برای عیالم بخرم و برایشان حمل کنم.»
پاورقیـــــــــــــــــــــــــــــــــ
[۱] «معاویة بن وهب»، از اصحاب بزرگ امام صادق و امام کاظم، علیهماالسلام، و صاحب کتابی پیرامون حج بوده است. علمای متقدم شیعه، به او اعتماد داشتهاند و احادیثش را میپذیرفتند. (رجال النجاشی، ص۴۱۲)
[۲] «عبدالله بن جبلة الکنانی»، از اصحاب امام کاظم، علیهالسلام، و صاحب تألیف بوده است. نجاشی، در کتابش وی را چنین توصیف میکند: «او از سران و چهرههای شیعه، فقیه، و مورد اعتمادترین مردم در حدیث بوده است.» (رجال النجاشی، ص۱۲۰)
[۳] عیال مرد، کسانیاند که تحت تکفّل او هستند و نفقهشان را میدهد. (لسان العرب، ج۱۱، ص۴۸۸)
[۴] اهل مدینه، اغلب از اهل سنت بودهاند و در تاریخ اسلام به پیروی از شیخین(دو خلیفهی نخست) مشهورند. لذا حضرت، چنانچه در دو حدیث نخست گذشت، جهتِ مَصالحی از انجام چنین اموری در منظر اهالی مدینه پرهیز داشتند.
پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
میتوان چنین جمعبندی نمود که بزرگان و آبرومندان شیعه و کسانی که در چشم هستند، نباید به کاری دست زنند که موجب تحقیرشان در میان بدخواهان یا سوء استفادهی دشمنان شود.
بدیهی است خرید کردن بزرگان، در صورتی که قبح خود را از دست داده باشد (بلکه به عکس، نشانه تواضع آنان باشد)، یا اگر از چشم دشمنان و بدخواهان پنهان باشد، منعی نخواهد داشت.