آیا شیعیان، عبد و غلام اهلبیتاند؟
اطاعت از اهلبیت (علیهمالسلام) بر همگان واجب است.
برای نمونه…
…عَنْ بَشِیرٍ اَلْعَطَّارِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ یَقُولُ:
«نَحْنُ قَوْمٌ فَرَضَ اَللَّهُ طَاعَتَنَا وَ أَنْتُمْ تَأْتَمُّونَ بِمَنْ لاَ یُعْذَرُ اَلنَّاسُ بِجَهَالَتِهِ.»
الکافی، ج۱، ص۱۸۶
از امام صادق (علیهالسلام) نقل شده است:
«ما (اهلبیت) گروهی هستیم که خداوند اطاعت از ما را واجب کرده است.
اما شما از کسی پیروی میکنید که بهخاطر جهالتش، مردم (در پیروی از او) عذر و بهانهای نخواهند داشت.»
وجوب این اطاعت از آیات قرآن استخراج شده است.
ملاحظه بفرمایید…
…عَنِ اَلْحُسَیْنِ بْنِ أَبِی اَلْعَلاَءِ قَالَ: ذَکَرْتُ لِأَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ قَوْلَنَا فِی اَلْأَوْصِیَاءِ إِنَّ طَاعَتَهُمْ مُفْتَرَضَةٌ. قَالَ: فَقَالَ: «نَعَمْ هُمُ اَلَّذِینَ قَالَ اَللَّهُ تَعَالَى: «أَطِیعُوا اَللّٰهَ وَ أَطِیعُوا اَلرَّسُولَ وَ أُولِی اَلْأَمْرِ مِنْکُمْ» وَ هُمُ اَلَّذِینَ قَالَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ «إِنَّمٰا وَلِیُّکُمُ اَللّٰهُ وَ رَسُولُهُ وَ اَلَّذِینَ آمَنُوا».»
الکافی، ج۱، ص۱۸۷
از حسین بن ابیعلاء نقل شده است:
نزد امام صادق (علیهالسلام) نظر خودمان راجعبه اوصیاء (جانشینان انبیاء) بیان کردم؛ اینکه اطاعت از آنها واجب است.
حضرت فرمودند:
«بله، آنها همان کسانی هستند که خداوند (تعالی) [دربارهشان] فرموده است:
«أَطِیعُوا اَللّٰهَ وَ أَطِیعُوا اَلرَّسُولَ وَ أُولِی اَلْأَمْرِ مِنْکُمْ»[نساء:۵۹]؛
«از خداوند و از رسولش و از کسانی از میان خودتان اولیالامر هستند، اطاعت کنید.»
و همان کسانی هستند که خداوند (عزّوجلّ) [دربارهشان] فرموده است:
«إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ رَاکِعُونَ»[مائده:۵۵]؛
«ولیّ شما تنها خداست و رسولش و کسانی که ایمان آوردهاند و نماز را بهپا میدارند و در حال رکوع صدقه میدهند.»»
اما گاهی ما در این خصوص افراط میکنیم و خود را - بهنحو مطلق - عبد و غلام حضرات ائمه (علیهمالسلام) مینامیم.
امام رضا (علیهالسلام) در این خصوص تذکر دادهاند…
…عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ زَیْدٍ اَلطَّبَرِیِّ قَالَ: کُنْتُ قَائِماً عَلَى رَأْسِ اَلرِّضَا عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ بِخُرَاسَانَ وَ عِنْدَهُ عِدَّةٌ مِنْ بَنِی هَاشِمٍ وَ فِیهِمْ إِسْحَاقُ بْنُ مُوسَى بْنِ عِیسَى اَلْعَبَّاسِیُّ فَقَالَ: «یَا إِسْحَاقُ بَلَغَنِی أَنَّ اَلنَّاسَ یَقُولُونَ إِنَّا نَزْعُمُ أَنَّ اَلنَّاسَ عَبِیدٌ لَنَا لاَ وَ قَرَابَتِی مِنْ رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ مَا قُلْتُهُ قَطُّ وَ لاَ سَمِعْتُهُ مِنْ آبَائِی قَالَهُ وَ لاَ بَلَغَنِی عَنْ أَحَدٍ مِنْ آبَائِی قَالَهُ وَ لَکِنِّی أَقُولُ اَلنَّاسُ عَبِیدٌ لَنَا فِی اَلطَّاعَةِ مَوَالٍ لَنَا فِی اَلدِّینِ فَلْیُبَلِّغِ اَلشَّاهِدُ اَلْغَائِبَ.»
الکافی، ج۱، ص۱۸۷
از محمد بن زید طبری نقل شده است:
من در خراسان بالای سر امام رضا (علیهالسلام) بهخدمت ایستاده بودم. جمعی از بنیهاشم نزد ایشان بودند و اسحاق بن موسی عباسی نیز در میان آنها بود.
حضرت فرمودند:
«ای اسحاق! به من خبر رسیده که مردم میگویند: عقیده ما (اهلبیت) این است که مردم بندگان ما هستند.
قسم به قرابتی که با رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) دارم، من هرگز این سخن را نگفتهام و از پدرانم چنین سخنی نشنیدهام و به من خبر نرسیده که یکی از پدرانم چنین گفته باشد.
اما من میگویم: مردم، بندهی ما هستند در اطاعت (از ما)، و پیروِ ما هستند در (امرِ) دین.
پس حاضران (این سخن را) به غایبان برسانند.»